مقایسه فعالیت الکتریکی واحدهاي حرکتی عضلات شکمی در وضعیته يا مختلف دراز و نشست: یک گزارش کوتاه

گزارش کوتاه ۹۴۹-۹۵۴ ١٣٩٢ ١٢ مقایسه فعالیت الکتریکی واحدهاي حرکتی عضلات شکمی در وضعیته يا مختلف دراز و نشست: یک گزارش کوتاه 2 1 سیدمحمد نیازي اکبر زراعتپیشه دریافت مقاله: 91/06/15 چکیده ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 91/07/11 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 91/11/29 پذیرش مقاله: 91/12/09 زمینه و هدف: قدرت عضلات شکمی تا ثیر زیادي بر ثابت نگهداشتن تنه و کاهش فشار روي مهرههاي کمري دارد هدف پژوهش حاضر مقایسه فعالیت الکتریکی واحدهاي حرکتی عضلات شکمی در وضعیتهاي مختلف دراز و نشست میباشد. مواد و روشها: آزمودنیهاي این پژوهش تجربی را 15 داوطلب مرد سالم بدون سابقه بیماري تشکیل میدادند. اطلاعات الکترومیوگرافی سطحی به صورت همزمان از عضلات راست شکمی مایل خارجی و راسترانی در وضعیتهاي مختلف مورد اندازهگیري قرار گرفت. براي تعیین تفاوت آماري در متغیرهاي پژوهش از آزمون یافتهها: t زوجی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد عضله راسترانی در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها خم و پاها ثابت است درگیر میشود همچنین در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها باز و پاها ثابت است عضله راست شکمی بیشتر از حالتی که زانوها خم و پاها ثابت است درگیر میشود. نتیجهگیري: دستآوردهاي عملی این موضوع کمک میکند تا مربیان هر عضله را با حرکتی که آن را بیشتر درگیر میکند تقویت نمایند. واژههاي کلیدي: دراز و نشست الکترومیوگرافی راست شکمی مایل خارجی و راسترانی مقدمه با توجه به نتایج تحقیقات متعدد که طی سالهاي اخیر انجام گرفته ضرورت و اهمیت پرداختن به ورزش براي همگان آشکار شده است. به همین دلیل روشهاي تمرینی مختلف و جدید مورد توجه محققان علوم ورزشی قرار گرفته است. ثابت نگهداشتن تنه وکاهش فشار دارد. قدرت عضلات شکمی تا ثیر زیادي بر روي مهرههاي کمري وقتی عملکرد این عضلات ضعیف شود نقش ثابت کنندگی آنها نیز ممکن است به صورت منفی تحت تا ثیر قرار گیرد این امر ارتباط نزدیکی با شیوع دردهاي ناحیه کمري دارد.[1] شماري از مطالعات الکترومیوگرافی و بیومکانیکی انواع مختلفی از حرکات تمرینی را جهت بهبود قدرت و استقامت عضلات ثابتکننده ثانویه توصیه کردهاند [2]. در پژوهش جدیدي با مقایسه سه نوع حرکت با دستگاه تقویت عضلات شکمی در زنان و مردان حالات اندامها 1- (نویسنده مسي ول) مربی گروه آموزشی تربیت بدنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت جیرفت ایران تلفن: 2412900-0348 دورنگار: 0348-2413535 پست الکترونیکی: Seyedmohamadniazi@yahoo.com 2- استادیار گروه آموزشی زیستشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت جیرفت ایران

950 مقایسه فعالیت الکتریکی واحدهاي حرکتی عضلات شکمی در... زاویه مفصل زانو و ران و زاویه بین ران و شکم هنگام تمرینات شکمی را از عوامل تا ثیرگذار در به کارگیري هر یک از عضلات شکمی و مفصل ران دانستهاند [3]. در پژوهش دیگري انجام تمرینات عضلات شکم بر روي توپ سوي یس بال با کاهش فعالیت عضلات فلکسور ران همراه بود و این تمرینات براي افراد با عارضه کمردرد مفید تشخیص داده شد [4]. همچنین تحریکات الکتریکی عضلات شکم بدون هیچگونه حرکت تمرینی این قابلیت را دارد تا عملکرد واحدهاي حرکتی عضلات شکمی در افراد بزرگسال غیرفعال را تا حدودي افزایش دهد [5]. در یک مطالعه حرکات تمرینی جدیدي ویژه عضلات شکمی معرفی و مشخص گردید که این حرکات به عنوان تست جهت اندازهگیري استقامت عضلات شکمی بسیار کارآمدتر از تستهاي قبلی میباشند و این تستها تفاوتهاي جنسیتی را به خوبی لحاظ میکنند [6]. امروزه اشکال مختلف حرکات تمرینی براي عضلات فلکسور تنه و ران در بسیاري از ورزشها تستها و برنامههاي بازتوانی از قبیل درمان دردهاي کمري بسیار مورد توجه قرار گرفته است [7]. تحقیقات متعددي نشان دادهاند الگوهاي به کارگیري عضلات خمکننده تنه تا حد زیادي به نوع حرکت تمرینی بستگی دارد [8] لذا همواره این خواسته وجود دارد تا حرکاتی طراحی شوند که عضلات ویژهاي را از میان عضلات شکمی و یا فلکسورهاي ران به فعالیت واداشته و صرفا آنها را تقویت کنند. با توجه به کمبود و از طرفی تناقض در پژوهشهاي موجود نسبت به ارزیابی چنین قابلیتی تحقیق حاضر سعی دارد به مقایسه فعالیت الکتریکی واحدهاي حرکتی عضلات شکمی در وضعیتهاي مختلف دراز و نشست بپردازد. مواد و روشها پژوهش حاضر از نوع تجربی و آزمودنیهاي این تحقیق 15 داوطلب مرد بودند که به صورت تصادفی از بین 95 داوطلب مرد دانشجو از دانشگاه آزاد جیرفت در سال تحصیلی 1389-1390 انتخاب شدند. قبل از اجراي تحقیق پرسشنامه اطلاعات پزشکی ورزشی جهت تشخیص سابقە ناراحتی درد عمل جراحی و آسیب دیدگی در عضلات مربوطه و فرم رضایت نامه توسط آزمودنیها تکمیل شد و آنها در یک جلسه توجیهی با جزي یات اجراي تست به شکل صحیح آشنا شدند. نمونهها ي انتخاب شده همگی سالم بوده و هیچگونه سابقە ناراحتی درد عمل جراحی و آسیبدیدگی در عضلات مربوطه را نداشتند. قبل از شروع آزمایش آزمودنیها فرم رضایت نامهاي مبنی بر موافقت خود براي شرکت در مراحل کامل پژوهش اعم از آزمونهاي عملی و شرکت در آزمونهاي مربوط به اندازهگیري کردند. [electromyography (EMG)] 9) آمد. را تکمیل طبق برنامه تنظیم شده طی دو روز در ساعاتی مشخص الی 12 صبح) هر روز از آزمودنیها ارزیابی به عمل در ابتدا مشخصات آنتروپومتریکی آزمودنیها شامل: قد و وزن اندازهگیري شد. آنگاه پارامترهاي مختلف الکترومیوگرافی آزمودنیها برحسب واحد میکرو ولت بر ثانیه مورد اندازهگیري قرار گرفت. براي ثبت فعالیت الکتریکی عضلات شکمی در حرکت دراز و نشست در وضعیتهاي مختلف از الکترودهاي دو قطبی (دو الکترود ثبتکننده سیگنال و یک الکترود زمین ( استفاده شد. فاصله بین الکترودها چهار سانتیمتر بود و مکان الکترودها طبق دستورالعمل شماتیک نرمافزار روي بخش میانی شکم عضلات مشخص و سپس الکترودها به نقاط مورد نظر متصل شد. براي انجام هر یک از تستهاي حرکتی به منظور ثبت فعالیت الکتریکی عضلات برحسب واحد

951 سیدمحمد نیازي اکبر زراعتپیشه میکروولت بر ثانیه از آزمودنیها خواسته شد که روي یک سطح افقی صاف از جنس چوب قرار گیرند. فعالیت الکتریکی عضلات در حرکت دراز و نشست در وضعیته يا مختلف برحسب واحد میکروولت بر ثانیه مورد بررسی قرار گرفت. از دو وضعیت مورد نظر یکی زانوها خم و دیگري باز بوده و در وضعیت زانو خم زاویه زانو 90 درجه و زاویه مفصل ران 135 درجه قرار داده شد. در وضعیت دیگر یکی از پاها آزاد گذاشته و در دیگري پاها به کمک تسمه به زمین ثابت شد. حین انجام تمامی حرکات دسته يا آزمودنی به صورت متقاطع روي سینه قرار داشت و سر آزمودنیها نیز در یک وضعیت خنثی قرار گرفت از طرفی دوره استراحت بین هر یک از تستهاي حرکتی 2 دقیقه در نظر گرفته شد. همزمان با انجام حرکات پارامترهاي EMG در کامپیوتر برحسب واحد میکروولت بر ثانیه ثبت شد که براي مقایسه و تجزیه و تحلیل عضلات و حرکات مورد استفاده قرار گرفت. این بررسی طی انجام دو نوع مختلف از حرکت دراز و نشست صورت گرفت بدین نحو که بخش کانسنتریک حرکت در 2 ثانیه حفظ حرکت به صورت انقباض ایزومتریک 2 ثانیه و بخش الکتریک حرکت 2 ثانیه بود. فرد در حین انجام بخش اول حرکت یعنی انقباض کانسنتریک تا حدي بالا میآمد که سر و گردن و شانهها از زمین جدا شده باشد. براي تنظیم حرکت از آهنگ مترونوم استفاده شد. پس از اجراي این حرکت به طور تمرینی 2 دقیقه استراحت منظور و سپس حرکتهاي اصلی جهت ثبت دادهها انجام گرفت. در پژوهش حاضر جهت توصیف متغیرها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد ( و براي تجزیه و تحلیل یافتهها از آمار استنباطی استفاده شد. براي مقایسه میانگینها از آزمون t زوجی در سطح معناداري (0/05=α) استفاده شد. نرمافزار مورد استفاده در این پژوهش نسخه 17 بود. نتایج پانزده سال قد SPSS نفر مرد داوطلب با دامنه سنی 22/33±1/26 175/80±6/31 کیلوگرم سابقه ورزشی بدن آزمون سانتیمتر وزن 74/03±5/41 2 ±1/01 24/19±1/80 t سال و شاخص توده در این تحقیق حضور داشتند. نتایج زوجی نشان داد بین میانگینهاي مربوط به میزان فعالیت الکتریکی عضله راست شکمی در دو حالت زانو خم پاها ثابت و زانو باز پاها ثابت از حرکت دراز و تفاوت معنیداري وجود دارد.(p<0/001) نشست نتایج پژوهش نشان میدهد که در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها باز و پاها ثابت است عضله راست شکمی بیشتر از حالتی که زانوها خم و پاها ثابت است درگیر میشود (جدول 1). جدول 1- مقایسه میانگینهاي میزان فعالیت الکتریکی عضلات راست شکمی مایل شکمی و راسترانی در دو حالت زانو خم پاها ثابت و زانو باز پاها ثابت از حرکت دراز و نشست مقدار p نام عضله تعداد وضعیت زانو خم و پاها ثابت زانو باز و پاها ثابت درجه آزادي آزمون t زوجی t محاسبه شده <0/001 5/558 14 7968±593/03 5278±432/14 راست شکمی 15 0/004 3/470 14 5826±452/09 5730±522/14 مایل شکمی 15 <0/001 5/016 14 5435±347/60 7913±453/50 راست رانی 15

952 مقایسه فعالیت الکتریکی واحدهاي حرکتی عضلات شکمی در... همچنین بین میانگینهاي مربوط به میزان فعالیت الکتریکی عضله مایل شکمی در دو حالت زانو خم پاها ثابت و زانو باز پاها ثابت از حرکت دراز و نشست تفاوت معنیداري وجود دارد (0/004=p). این نشان میدهد در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها باز و پاها ثابت است عضله مایل شکمی بیشتر از حالتی که زانوها خم و پاها ثابت است درگیر میشود. نتایج جدول [1] نشان میدهد بین میانگینهاي مربوط به میزان فعالیت الکتریکی عضله راسترانی در دو حالت زانو خم پاها ثابت و زانو باز پاها ثابت از حرکت دراز و نشست تفاوت معنیداري وجود دارد (0/001>p). این نتایج حاکی از آن است که در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها باز و پاها ثابت است عضله راسترانی کمتر از حالتی که زانوها خم و پاها ثابت است درگیر میشود. بحث نتایج پژوهش حاضر نشان داد عضله راسترانی به میزان زیادي در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها خم و پاها ثابت است درگیر میشود در حالی که میزان فعالیت آن در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها باز و پاها ثابت میباشد کمتر است. از طرفی نتایج این پژوهش نشان میدهد در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها باز و پاها ثابت است عضله راست شکمی بیشتر از حالتی که زانوها خم و پاها ثابت است درگیر میشود. همچنین در حرکت دراز و نشست هنگامی که زانوها باز و پاها ثابت است عضله مایل شکمی بیشتر از حالتی که زانوها خم و پاها ثابت است درگیر میشود. Bretons و همکاران در تحقیقات خود حرکات تمرینی جدیدي ویژه عضلات شکمی پیشنهاد میکنند و بیان میدارند این حرکات به عنوان تست جهت اندازهگیري استقامت عضلات شکمی بسیار کارآمدتر از تستهاي قبلی می باشند و این تستها تفاوته يا جنسیتی را به خوبی لحاظ میکنند [6]. تحقیقات نشان دادهاند سطح فعالیت عضله راسترانی در حرکت دراز و نشست با زانوي راست در مقایسه با عضله خیاطه کاهش نشان میدهد. در این رابطه محققین چنین پیشنهاد کردهاند رفتار متفاوت عضله راسترانی ممکن است در ارتباط با نقش اضافی این عضله به عنوان اکستنسور زانو باشد [8]. با وجود آن که حرکت دراز و نشست در وضعیته يا مختلف موجب فعالیت شدید عضلات شکمی میشوند اما تحقیقات نشان دادهاند برخی از این وضعیتهاي مختلف در مورد تقویت عضلات ناحیه شکمی اختصاصیتر میباشند. به طور مثال Nolte و همکاران در پژوهش خود با مقایسه سه نوع حرکت با دستگاه تقویت عضلات شکمی در زنان و مردان حالات اندامها زوایاي مفاصل زانو و ران و زاویه بین ران و شکم هنگام تمرینات شکمی را از عوامل تا ثیرگذار در به کارگیري هر یک از عضلات شکمی و مفصل ران دانستهاند [3]. عضلات تنه به علت نقشی که در حفظ وضعیت ستون فقرات دارند باید از لحاظ قدرت انعطاف و استقامت در حد بهینه و مطلوبی بوده و در تعادل به سر ببرند هر گونه اختلالی در این عضلات بر ساختار ستون فقرات تا ثیر سوء گذاشته عارضهها و ناهنجاريهاي ثانویه را ایجاد میکند. عضلات تنه به ویژه شکم در حین انجام حرکات و فعالیتهاي مختلف نقش تثبیتکننده ستون فقرات و لگن را ایفا مینمایند بنابراین در حفظ تعادل ایستا و پویایی بدن نقش مهمی دارد. نتیجهگیري چون هدف اصلی از انجام حرکت دراز و نشست تقویت عضلات شکمی و نه فلکسورهاي ران می باشد بنابراین

953 سیدمحمد نیازي اکبر زراعتپیشه تعدیل حرکات تمرینی و به ویژه وضعیت پاها و زاویه زانو و ران باید به گونهاي باشد که در آن حرکت حداقل فعالیت فلکسورهاي ران انجام شود. بنابر نتایج این پژوهش مربیان تیمها که درصدد هستند هر یک از عضلات را مطابق با عمل ویژه آن براي اجراي مهارت و یا به دست آوردن تناسب ساختاري بهکار گیرند این موضوع را مد نظر قرار دهند که هر عضله را با حرکتی که آن را بیشتر درگیر میکند تقویت نمایند. تشکر و قدردانی از کلیه افرادي که در مراحل مختلف این پژوهش و در اختیار گذاشتن داشتهاند صمیمانه انجام و نمونهها قدردانی میشود. همکاري ورزش تست [1] Robinson M, Lees Barton G. An electromyography investigation of a abdominal exercises and the effects of fatigue. J Ergonomics London 2005; 48(11): 1604-19. [2] Escamilla R, Balb E, Dewitt R, Jew P. Electromyography analysis of traditional and nontraditional abdominal exercises: Implication for rehabilitation and training. J Physical Therapy 2006; References [5] Miura M, Seki K, Ito O, Handa Y, Kohzuki M. Electrical stimulation of the abdomen preserves motor performance in the inactive elderly: a randomized controlled trial. Tohoku J Exp Med 2012; 228(2): 93-101. [6] Brotons-Gil E, García-Vaquero MP, Peco-González N, Vera-Garcia FJ. Flexion-rotation trunk test to assess abdominal muscle endurance: reliability, 86(5):656-72. [3] Nolte K, Krüger PE, Els PS, Nolte H. Three dimensional musculoskeletal modelling of the learning effect and sex differences. J Strength Cond Res 2012; 8(6): 102-13. [7] Eskandari E. Investigation the relation between abdominal crunch resistance training exercise. J abdominal muscle strange, hamstring and iliopsoas Sports Sci 2012; 124(3): 132-48 [4] Sundstrup E, Jakobsen MD, Andersen CH, Jay K, Andersen LL. Swiss ball abdominal crunch with added elastic resistance is an effective alternative to training machines. Int J Sports Phys Ther 2012; 7(4): 72-90. muscle flexibility with lumbar arch rate. Thesis, Tehran University. 2006. [Farsi] [8] Sternilicht E, Rugg S, Ujii Larissa LF, Omomitsu keri FT, Eki Matt MS. Electromyographic comparison of a stability ball crunch with a traditional crunch. J Strength and Conditioning Res 2007; 21(2): 506-9.

954 مقایسه فعالیت الکتریکی واحدهاي حرکتی عضلات شکمی در... Comparison of Motor Unit Electrical Activity of the Abdominal Muscles During Different Positions of Sit-Up: A Short Report S.M. Niazi 1, A.Zeraat pishe 2 Received: 05/09/2012 Sent for Revision: 02/10/2012 Received Revised Manuscript: 17/02/2013 Accepted: 27/02/2013 Background and Objectives: Abdominal muscles' strength has a large impact on the trunk, sustains static, and reduces the pressure on the lumbar spine. Therefore, the purpose of the present study was to compare the motor unit electrical activity of the abdominal muscles during different positions of sit-up. Materials and Methods: This experimental study was conducted on valunter fifteen participates without any history of neural diseases male. Surface electromyography were measured from rectus abdomen s, oblique externus during sit-up exercise. Student t-test was used for statistical analysis. Results: The results indicated that the rectus femora s muscle in sit-ups flexed and supported leg exercise whereas their activity in sit-up. Also the oblique externus abdominal muscle was more active in sit-up extended and supported legs exercise than their activity in sit-up extended and supported legs. Conclusion: The functional results of this study help to coach, notice to this fact that strengthen any muscle with motion that more involved it. Key words: Sit-up, Electromyography, Rectus abdominals, Oblique externus and Rectus femoris muscles Funding: This research was funded by Islamic Azad University Branch. Conflict of interest: None declared. Ethical approval: The Ethics Committee of Islamic Azad University Branch approved the study. How to cite this article: Niazi S.M, Zeraat pishe A. Comparison of Motor Unit Electrical Activity of the Abdominal Muscles During Different Positions of Sit-Up: A Short Report. J Rafsanjan Univ Med Sci 2013; 12(10): 949-54. [Farsi] 1- Academic Member, Dept. of Patology, Islamic Azad University Jiroft Branch, Jiroft, Iran Corresponding Author: Tel: (0348) 2412900, Fax:( 0348) 2413535, E-mail: Seyedmohamadniazi@yahoo.com 2- Assistance Prof., Dept. of Biology, Islamic Azad University Jiroft Branch, Jiroft, Iran